De tweede wereldoorlog in verhalen
75 jaar geleden werd de Tweede Wereldoorlog beëindigd. De herdenking daarvan is in 2019 en 2020. We leven vanaf die tijd weer in vrijheid en moeten samen die vrijheid doorgeven aan nieuwe generaties. Een vrijheid die broos is en gekoesterd moet worden.
Om daarvoor goed te kunnen zorgen is begrip nodig. Om bewust te kunnen zijn moet de geschiedenis gekend worden. Daarvoor worden verhalen over oorlog, bevrijding en vrijheid verteld en beluisterd. Verhalen die gesprekken op gang brengen, stimuleren tot nadenken en leiden tot begrip en een gevoel van verantwoordelijkheid.
De geschiedenis van twee kinderen uit het toenmalige Tsjechoslowakije in het verhaal ‘Koffers’ is één van die verhalen. Een verhaal dat bewaard is gebleven door de inspanning van een docente die het belang kende van weten, horen en vertellen over de oorlog. En die bij toeval het koffertje van een klein Joods meisje in handen kreeg.
In januari 2020 is het 75 jaar geleden dat concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz werd bevrijd. Eén van de overlevenden, een Joodse jongen kon terugkeren naar het dorp in Tsjechoslowakije, waar hij opgroeide. Daar hoorde hij dat zijn vader en moeder de oorlog niet hadden overleefd. Niet veel later werd ook bekend dat zijn 3 jaar jongere zusje niet meer leefde. De dag dat ze vanuit Theresienstadt met de trein aankwam in Auschwitz, moest ze direct doorlopen naar de gaskamer.
Het verhaal van twee kinderen die ineens niet meer welkom waren op school. Omdat ze Joods waren. Kinderen waarvan eerst de moeder een koffer moest pakken en mee moest en daarna de vader. Waar naar toe? Zíj bleven achter, maar niet lang. Ook zíj werden gedwongen met hun koffertje klaar te staan om uiteindelijk in Auschwitz aan te komen.
Een bijzonder verhaal, tegelijkertijd ook een verhaal over meer kinderen, andere kinderen, en niet alleen uit Tsjechoslowakije. Na de vraag van een jonge luisteraar: “Gebeurde dat dan niet alleen in Nederland?” belangrijk genoeg om te blijven vertellen. Ook in Nederland.
